Piotr Marek Balcerzak, Remigiusz Witold Kaszubski Kontrola wewnętrzna w banku w świetle międzynarodowych standardów
W artykule P.M. Balcerzaka i dr. R.W. Kaszubskiego Kontrola wewnętrzna w banku w świetle międzynarodowych standardów omówiono "Standards for the Professional Practice of Internal Auditing" opracowane i wydane przez The Institute of Internal Auditors Inc. Standardy te zostały przetłumaczone na język polski przez Polski Instytut Kontroli Wewnętrznej SA pod kierunkiem Edmunda J. Saundersa oraz przez Związek Banków Polskich i Polski Instytut Audytorów Wewnętrznych. Pomimo że standardy te mogą być zastosowane przez każdy podmiot gospodarczy, intencją autorów niniejszego artykułu była próba implementacji ich na grunt bankowy, przy uwzględnieniu specyficznego profilu ich działalności.
Autorzy wskazują, że istotą kontroli wewnętrznej jest osiągnięcie maksymalnej efektywności i wydajności operacji, jak również wysokiego stopnia wiarygodności sprawozdań finansowych, sporządzanych zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi i przepisami. Kontrola ta musi być sprawowana na wszystkich szczeblach struktury organizacyjnej banku, bowiem tylko wtedy będzie dostarczać rzetelnych informacji o stopniu realizacji zadań, wyznaczonych w procesie planowania, jak również udzielać odpowiedzi na pytanie: czy ich realizacja jest zgodna z obowiązującym prawem.
Autorzy podkreślają duży wpływ kontroli wewnętrznej na zarządzanie bankiem, a w szczególności na zarządzanie ryzykiem prowadzonej przez bank działalności, i wskazują jej istotne miejsce w przepisach Prawa bankowego i praktyce banków. Wskazują jednocześnie, że chociaż standardy kontroli wewnętrznej nie są obowiązującym w Polsce prawem, to stanowią one wypadkową najlepszych praktyk i doświadczeń w tym zakresie i dlatego powinny znaleźć miejsce w polskim prawodawstwie. Standardy obejmują 5 płaszczyzn merytorycznych: niezależność, profesjonalizm, przedmiotowy zakres działania, procedury, zarządzanie Departamentem Audytu Wewnętrznego. Każda płaszczyzna tworzy integralną strukturę szeroko rozumianej kontroli wewnętrznej, dlatego też każda została szczegółowo omówiona przez autorów.
W artykule rozwinięto zagadnienia, które w standardach stanowią jedynie punkt wyjścia, swoisty szablon; należy go wprowadzić na obszary prowadzonej przez bank działalności. Analizując najistotniejsze zagadnienia dotyczące kontroli wewnętrznej w bankach, zgodnie ze standardami, autorzy podkreślają ich najważniejszą zaletę, która polega na tym, że dają one możliwość opracowania indywidualnej i adekwatnej do potrzeb każdego banku metodologii audytorskiej.
|