Piotr Szpunar Skuteczna strategia polityki pieniężnej w małej gospodarce otwartej - wybór dla Polski
W 1998 r. nastąpiły zmiany systemowe w zakresie polityki pieniężnej, które pozwoliły na nowe sformułowanie strategii. Wybór ograniczał się zasadniczo do strategii "tradycyjnych", wykorzystujących cele pośrednie (kontrola podaży pieniądza, kurs walutowy), oraz strategii "wieloparametrycznych" (przede wszystkim strategii inflacyjnej).
Strategia inflacyjna wydaje się najlepszym możliwym rozwiązaniem. Jedyną racjonalną alternatywą była bowiem kontynuacja dotychczasowej kontroli podaży pieniądza. W praktyce, obie strategie różni głównie sposób publicznego uzasadniania podejmowanych decyzji, jednak strategia inflacyjna zapewnia polityce pieniężnej większą wiarygodność. Pozwala ona na prezentowanie polityki pieniężnej zgodnie z faktycznym sposobem jej prowadzenia. Bank centralny nie może ponadto, w sytuacji wystąpienia określonych szoków, jednocześnie osiągnąć celu finalnego i celu pośredniego. Kontrola kursu walutowego nie mogła być rekomendowanym rozwiązaniem, gdyż nie gwarantuje trwałej dezinflacji, wiążąc się ze znacznymi kosztami i ryzykiem kryzysu. Stabilne "związanie" kursu może mieć wyłącznie formę przystąpienia do unii walutowej, czego substytutem nie jest zarząd walutą, czy tzw. jednostronne wprowadzenie euro.
Podstawową trudnością związaną ze strategią inflacyjną jest nie tylko brak wiarygodnych modeli (problem ten dotyczyłby także innych strategii), ale także znaczny stopień otwartości gospodarki i konieczność obniżania inflacji w średnim okresie. W takich uwarunkowaniach korzystne wydaje się zwiększenie elastyczności prowadzonej polityki, poprzez położenie nacisku na realizację celu średniookresowego. Powinno się to łączyć z rezygnacją z rocznych celów inflacyjnych w formie przedziałowej i zastąpieniem ich punktowymi "wartościami referencyjnymi" o charakterze najlepszej dostępnej prognozy, formułowane w sposób uzgodniony z założeniami do ustawy budżetowej. Pozwoli to na bardziej wyważone reagowanie na szoki kursowe i podażowe. Wdrażanym zmianom powinna towarzyszyć aktywna polityka informacyjna, w tym przeprowadzenie i publikacja badań prawdopodobieństwa osiągnięcia celu średniookresowego przy różnych wariantach rozwoju sytuacji makroekonomicznej i polityki fiskalnej.
|