Krzysztof Rybiński
Wpływ polityki pieniężnej na proces dezinflacji w Polsce

W artykule po raz pierwszy została podjęta próba analizy mechanizmów transmisji od polityki pieniężnej do inflacji w ujęciu dynamicznym. Odpowiedź na pytanie, czy w Polsce istnieją takie mechanizmy transmisji, które mogą być podstawą korygowania parametrów polityki pieniężnej, ma ogromne znaczenie dla realizacji strategii bezpośredniego celu inflacyjnego (BCI).

Niestety, jedynym stabilnym kanałem transmisji, który ma jednocześnie relatywnie krótkie opóźnienia, jest kanał kursu walutowego. Jednak użycie tego kanału zostało, przynajmniej formalnie, odrzucone przez Radę Polityki Pieniężnej (RPP) w momencie przyjęcia strategii BCI. Niemniej dane przedstawione w artykule sugerują, że nieformalnie - poprzez swe wypowiedzi - członkowie RPP starają się ingerować w poziom kursu walutowego i to w sposób, który jest sprzeczny z realizacją krótkookresowego celu inflacyjnego. Wydaje się również, że nie ma żadnej systematycznej zależności między poziomem stóp procentowych i poziomem kursu walutowego. Liczne obawy, że wysokie stopy procentowe spowodują aprecjację złotego i pogorszą sytuację na rachunku bieżącym w krótkim okresie, wydają się zatem nieuzasadnione.

Kanał oczekiwań inflacyjnych, którego znaczenie było podkreślane wielokrotnie przez członków RPP, również nie jest efektywnym mechanizmem transmisji impulsów polityki pieniężnej. Oczekiwania inflacyjne rynków finansowych są formułowane w sposób adaptacyjny - rosną wraz ze wzrostem bieżącej inflacji i maleją, gdy maleje bieżąca inflacja. Złamanie tego mechanizmu oczekiwań jest możliwe tylko przy bardzo drastycznych ruchach stóp procentowych, co z kolei może być bardzo kosztowe dla sfery realnej.

Kanał kredytowy charakteryzują dosyć stabilne kształty funkcji reakcji kredytu na zmiany stóp procentowych. Jednak opóźnienia sięgają około osiemnastu lub więcej miesięcy, co powoduje, że jest on przydatny przy osiąganiu celu średniookresowego i tylko w niewielkim stopniu może być pomocny przy osiąganiu celu krótkookresowego.

Analiza zależności stóp procentowych i inflacji w ujęciu dynamicznym pokazuje, że nie można odrzucić hipotezy o braku wpływu w sensie Grangera stóp procentowych na inflację w horyzoncie trzech lat. Potwierdza to analiza funkcji reakcji, które są statystycznie nieistotne i często maja znak niezgodny z teorią ekonomii.

Wyniki przedstawione w pracy sugerują, że próba trafienia w cel krótkoterminowy ustalony względem CPI przypomina próbę ustrzelenia zająca przez krótkowidza bez okularów w gęstym zagajniku w środku nocy. Przy szczęśliwym zbiegu okoliczności takie trafienie jest możliwe, lecz próba budowania wiarygodności banku centralnego na "szczęśliwych zbiegach okoliczności" nie jest chyba najlepszym pomysłem.

Dlatego w artykule postuluje się zmianę zasad określania krótkookresowego celu inflacyjnego, poprzez określenie go bez dziesiątych części procenta, poszerzenie do dwóch procent i przyjęcie mniej ambitnej, lecz bardziej wiarygodnej ścieżki dezinflacji do roku 2003.

Ta strona używa plików cookies, dzięki którym może działać lepiej.
Aby się dowiedzieć więcej o technologii cookies, proszę kliknąć tutaj: Polityka prywatności NBP »
Aby móc przeglądać zawartość, należy zaakceptować cookies z tej strony Akceptuję