Piotr Boguszewski, Andrzej Kocięcki
Wpływ polityki pieniężnej na zachowania przedsiębiorstw w świetle danych GUS i badań ankietowych - wybrane zagadnienia

W opracowaniu podjęto próbę przeanalizowania niektórych kanałów transmisji impulsów polityki pieniężnej do sektora firm. Naszkicowano też podstawowe modele teoretyczne wpływu tej polityki na przedsiębiorstwa. Część empiryczna oparta jest na danych obejmujących - począwszy od 1993 r. - indywidualne, nieidentyfikowalne sprawozdania finansowe w zakresie formularzy F-01 (dla około 25 tys. podmiotów) oraz F-02 (dla około 80 tys. podmiotów) GUS. Wykorzystywane są również dane zagregowane GUS, a także wyniki, prowadzonych przez NBP badań ankietowych około 300 przedsiębiorstw. Analiza tych informacji ujawnia istnienie szeregu barier oddziaływania polityki pieniężnej na przedsiębiorstwa, rodzących też poważne problemy metodologiczne, związane z badaniem kanałów transmisji w polskich warunkach. Powyższe trudności wiążą się w szczególności z takimi zjawiskami, jak: wysoka koncentracja branżowa kredytu, niezbyt duży odsetek kredytobiorców w populacji, szerokie występowanie zjawiska "substytucji" kredytu krajowego, w tym istotny udział kredytów w innych walutach. Analiza przeprowadzona na podstawie prostego modelu logitowego, analiza sugeruje też zmianę, w rozważanym okresie, mechanizmów zadłużania się przedsiębiorstw. Potwierdza ona również istnienie, dość powszechnie występującego w gospodarkach rozwiniętych, efektu wpływu wielkości przedsiębiorstwa na zadłużenie kredytowe. Z wynikami modelu zgodne są informacje o strukturze zadłużenia kredytowego, przedstawione w opracowaniu.

Celem części empirycznej było też uzyskanie odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób i do jakiego stopnia kurs walutowy i stopa procentowa wpływają na realną produkcję przemysłową oraz zadłużenie kredytowe przedsiębiorstw. Stosując narzędzia ekonometryczne, uzyskano następujące wnioski. Po pierwsze, stopa procentowa nie odgrywała znaczącej roli w "chłodzeniu" gospodarki. Nie uzyskano dowodów na to, że kurs walutowy oddziaływał na podtrzymywanie bądź zmianę wysokiej tendencji wzrostu realnej produkcji. Po drugie, zarówno stopa procentowa, jak i kurs istotnie wpływały na utrzymywanie bądź zmianę słabej tendencji wzrostu produkcji przemysłowej. Mamy więc do czynienia z asymetrycznym mechanizmem wpływu obydwu instrumentów na realną dynamikę produkcji. Ponadto, analizując zależność między poziomem koniunktury, kursem i stopą procentową a kredytem długookresowym, stwierdzono, że - w odniesieniu do kredytu - skuteczna polityka pieniężna powinna brać pod uwagę zarówno stopę procentową, jak i sytuację na rynku walutowym - zrównoważone (łatwo przewidywalne) zmiany kursu dolara sprzyjały bowiem wzrostowi zainteresowania kredytem.

Ta strona używa plików cookies, dzięki którym może działać lepiej.
Aby się dowiedzieć więcej o technologii cookies, proszę kliknąć tutaj: Polityka prywatności NBP »
Aby móc przeglądać zawartość, należy zaakceptować cookies z tej strony Akceptuję