Elżbieta Czarny Międzynarodowy handel wewnątrzgałęziowy jako przedmiot badania ekonomistów
Artykuł zawiera analizę wymiany wewnątrzgałęziowej, czyli handlu podobnymi produktami. Taka wymiana wykracza poza tradycyjne podejście do handlu międzynarodowego odwołujące się do koncepcji korzyści komparatywnych. W ujęciu tradycyjnym (zwykle przyjmuje się, że chodzi o teorie Ricarda i Heckschera-Ohlina oraz o teorię z niemobilnymi czynnikami produkcji) przedmiotem wymiany są, różniące się między sobą, produkty pochodzące z różnych branż (handel ma charakter międzygałęziowy), a wymianę prowadzą kraje odmienne pod względem np. techniki produkcji, zasobu czynników czy gustów nabywców. Tymczasem wymianę wewnątrzgałęziową prowadzą raczej kraje podobne i wysoko rozwinięte (zdolne do wytwarzania produktów zróżnicowanych).
W artykule autorka omawia główne problemy związane ze zdefiniowaniem handlu wewnątrzgałęziowego (a także z - istotną w tym kontekście - definicją podobieństwa dóbr oraz definicją branży, z której pochodzą podobne produkty). Następnie przedstawia cechy różniące poziomy i pionowy handel wewnątrzgałęziowy. Dalej zajmuje się najważniejszymi sposobami mierzenia wymiany podobnych produktów. Analizuje też zarzuty stawiane poszczególnym miarom oraz próby udoskonalenia mierników. Na zakończenie omawiam kwestię potencjalnych kosztów dostosowania gospodarki do podjęcia wymiany wewnątrzgałęziowej. Uwagę koncentruje przy tym na porównaniu strat i korzyści z otwarcia gospodarki na wymianę między- i wewnąrzgałęziową oraz wynikające stąd postulaty pod adresem polityki gospodarczej.
|