Maciej Kuzmierkiewicz Opcje uwarunkowane
Opcje uwarunkowane (ang. path-dependent options) to najstarsze i najpopularniejsze opcje egzotyczne. W roku 1967 zanotowano pierwsze transakcje opcjami barierowymi. Dochód z opcji uwarunkowanej zależy od cen instrumentu bazowego osiąganych w czasie całego życia opcji, a nie tylko od ceny w momencie jej wygasania. Zależność ta może przy tym mieć różny charakter; niektóre opcje bazują na wartości najwyższej lub najniższej osiągniętej przez instrument pierwotny w czasie życia opcji, inne na średniej cen instrumentu pierwotnego, w konstrukcji jeszcze innych kluczową rolę odgrywają arbitralnie ustanowione przez strony kontraktu wartości barierowe, których osiągnięcie staje się dopiero początkiem życia opcji lub - przeciwnie - powoduje ustanie opcji. W artykule opcje uwarunkowane zostały podzielone na dwie grupy: opcji uwarunkowanych wartościami ekstremalnymi (w tym także barierowymi) oraz wartościami średnimi. Opcje obu grup wystawia się obecnie na bardzo szeroką gamę aktywów bazowych: akcje, waluty, indeksy ekonomiczne, stopy procentowe, towary; najpopularniejsze z nich stały się przedmiotem obrotu giełdowego.
Opcje uwarunkowane wartościami ekstremalnymi (ang. extremum-dependent options) to opcje, których wartość uzależniona jest od osiągnięcia w czasie życia opcji przez instrument bazowy pewnych wyznaczonych cen: pojedynczych, ekstremalnych wartości, których osiągnięcie diametralnie zmienia dochód z opcji i jej charakterystyki. W tej grupie znajdują się dwie opcje o najdłuższej historii i najczęściej wykorzystywane: opcje barierowe (ang. barrier options) i opcje wsteczne (ang. lookback options). Mniej znaczącymi - z praktycznego punktu widzenia - opcjami uwarunkowanymi wartościami ekstremalnymi są opcje drabinowe (ang. ladder options), zapadkowe (ang. ratchet options) i opcje na okrzyk (ang. shout options).
Opcje uwarunkowane wartościami średnimi to opcje, z których dochód zależy od średniej wartości cen osiąganych przez instrument bazowy podczas życia opcji. Opcje te określa się czasem wspólnym mianem opcji azjatyckich (ang. Asian options). Najważniejszy podział opcji azjatyckich wyróżnia dwie ich grupy: opcje o średniej cenie (ang. average price options) oraz opcje o średnim kursie opcyjnym (ang. average strike options). Rodzaj średniej użytej w konstrukcji opcji to drugie kryterium ich podziału, pozwalające wyróżnić azjatyckie opcje arytmetyczne (ang. arithmetic Asian options) oraz azjatyckie opcje geometryczne (ang. geometric Asian options).
|