Dorota Jastrzębska, Barbara Woźniak Wspieranie przedsiębiorstw ze środków publicznych w Polsce w latach 1995-1997
Celem artykułu jest analiza rozmiarów i struktury wsparcia udzielonego polskim przedsiębiorstwom ze środków publicznych w latach 1995-1997. Została ona oparta na badaniach własnych oraz na wynikach prac Międzyresortowego Zespołu ds. Monitorowania Pomocy Publicznej w Polsce, przedstawionych w Raportach Ministerstwa Gospodarki. W opracowaniu wyodrębniono następujące grupy narzędzi pomocowych: dotacje, operacje na podatkach, operacje na należnościach parabudżetowych, operacje na kredytach oraz operacje na kapitale. Z przeprowadzonej analizy wynika, że wartość publicznego wsparcia systematycznie rosła w badanym okresie (o 3,6% w 1996 r. i o 7,1% w 1997 r.), natomiast jego udział w PKB obniżył się z 3,2% w 1995 r. do 2,3% w roku 1997. Dominującą pozycję w systemie publicznego wsparcia zajmują operacje na podatkach i operacje na należnościach parabudżetowych, gdyż stanowią łącznie około 77% pomocy publicznej ogółem. Ponad połowa całej pomocy przypada przy tym na operacje na podatkach, tymczasem właśnie ta forma pomocy uprzywilejowuje często najmniej konkurencyjne firmy lub branże mające silne grupy nacisku. Wśród operacji na podatkach największy udział miały ulgi i zwolnienia podatkowe (70 - 75%), a w grupie operacji na należnościach parabudżetowych - odroczenia i rozłożenia na raty płatności należności (ponad 89%). W opracowaniu przeprowadzono analizę operacji dokonanych we wszystkich grupach publicznego wsparcia, w celu pełniejszej oceny poszczególnych narzędzi pomocowych. Wskazano przy tym na rozbieżności między danymi zawartymi w Raportach Ministerstwa Gospodarki oraz pochodzącymi z innych źródeł. Umożliwiło to sformułowanie postulatów na temat dalszych badań analizowanego zjawiska, jak również postulatów, dotyczących zmian systemu podatkowego w Polsce - w kierunku racjonalnego gospodarowania środkami publicznymi.
|